شبکه های کامپیوتری برای ارتباطات و انتقال داده های یک سیستم به پورت ها نیاز دارند و هر برنامه باید پورت مخصوص به خود را داشته باشد تا تشخیص مسیر یا مقصد داده های دریافتی آسان شود. به طور کلی، پورت شبکه همان پورت هایی هستند که به صورت مجازی ارتباطات بین شبکه ها را […]
شبکه های کامپیوتری برای ارتباطات و انتقال داده های یک سیستم به پورت ها نیاز دارند و هر برنامه باید پورت مخصوص به خود را داشته باشد تا تشخیص مسیر یا مقصد داده های دریافتی آسان شود. به طور کلی، پورت شبکه همان پورت هایی هستند که به صورت مجازی ارتباطات بین شبکه ها را برقرار می کنند و مسئول همگام سازی پروسه تبادل داده برای همه سرویس ها می باشند.
تا حدودی متوجه نقش پورت ها در زندگی روزمره شدید. خوب است بدانید اگر در حال ارسال ایمیل، تماشای فیلم یا گشت و گذار در اینترنت هستید، همگی به لطف ارتباط اینترنتی می باشد که با پورت ها معنا می گیرند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل در مورد اهمیت استفاده از پورت ها و انواع پورت های شبکه صحبت کنیم تا متوجه نقش پورت ها در بخش های مختلف دنیای شبکه شوید.
پورت شبکه چیست؟
پورت به نقطه اتصالی که با کمک آن می توان یک دستگاه خارجی را به سیستم وصل کرد یا از طریق آن، داده های یک برنامه را از طریق شبکه اینترنتی ارسال یا دریافت کرد، گفته می شود. در واقع پورت های شبکه رابط بین یک دستگاه خارجی و کامپیوتر می باشند و تحت عنوان پورت فیزیکی شناخته می شوند. اترنت و USB از معروف ترین پورت ها هستند که برای اتصال مودم، هاب و فلش یا ماوس و … استفاده می شوند.
به پورت هایی که برای تبادل داده ها استفاده می شوند، پورت های مجازی یا منطقی می گویند. این پورت ها مربوط به پروتکل TCP/IP می باشند و هر کدام شماره پورت مخصوص به خود دارند. برای نمونه، پورت شماره 21 مخصوص سرویس های FTP می باشد.
بنابراین، هر سروری خدمات مربوطه را از طریق پورت ها ارائه می دهد و از اختلال در اتصالات همزمان مربوط به وب سرور، FTP، ایمیل سرور و … جلوگیری می کند.
انواع پورت های شبکه و کامپیوتر
پورت های فیزیکی شبکه به صورت اجزای سخت افزاری هستند و برای اتصالات و ارتباطات استفاده می شوند که در ادامه به چند مورد از رایج ترین انواع پورت های شبکه اشاره خواهیم کرد:
-
پورت USB:
پورت های USB به مادربورد کامپیوتر وصل می شوند و دسترسی سریع تری به داده ها و اطلاعات دارند. موس، کیبورد و پرینتر به کمک USB به کامپیوتر وصل می شوند.
-
پورت اترنت یا LAN:
این پورت ها برای ارتباطات شبکه ای استفاده می شوند و با کمک آن می توانید کامپیوتر خود را به صورت سیمی به اینترنت متصل کنید. این پورت در شبکه های LAN بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
-
پورت VGA:
از پورت VGA در زمان اتصال سیستم به مانیتور یا پروژکتور استفاده می کنیم. این پورت می تواند داده های تصویری را به صورت آنالوگ از کامپیوتر به دستگاه های پخش کننده منتقل کند.
-
پورت HDMI:
این پورت همچون پورت VGA می باشد و داده های صوتی و تصویری را با کیفیت بالاتری منتقل می کند.
-
پورت صدا:
پورت صدا دارای 3 جک جداگانه می باشد و برای انتقال چندرسانه ای استفاده می شود. اگر زمانی بخواهید به اسپیکر وصل شوید، باید از سیستم خروجی وصل شوید و آن را به جک سبز روشن وصل نمایید. یا اگر قصد دارید صدای خود را ضبط کنید و به عنوان ورودی به سیستم بدهید، باید از جک آبی رنگ استفاده کنید. جک ورودی میکروفن هم به رنگ قرمز روشن می باشد.
-
پورت مودم:
این پورت برای تبدیل سیگنال دیجیتال به آنالوگ و برعکس استفاده می شود و در ارتباطات شبکه ای بسیار مهم می باشد. برای اتصال اینترنت به خط تلفن از این پورت استفاده می شود.
علاوه بر موارد ذکر شده پورت های دیگری هم وجود دارند که بسته به ساختار و وظایفشان مورد استفاده قرار می گیرند.
شماره پورت های شبکه
شماره پورت های شبکه راهی برای شناسایی فرآیندها و سرویس هایی است که به کمک اینترنت در کل شبکه در حال انتقال هستند. آدرس IP یا MAC همان آدرس روی نامه و شماره پورت هم همان اسم گیرنده می باشد. شماره پورت سبب می شود داده ها به فرآیند مناسب در رایانه برسند.
- به طور کلی، 65535 شماره پورت وجود دارد که از 1 تا 1024 به عنوان پورت های شناخته شده مانند FTP ،HTTP و DNS اختصاص داده شده اند.
- شماره پورت های 1024 تا 49151 نیز به عنوان شماره های ثبت شده اختصاص داده شده اند. این پورت ها توسط سرویس های خاصی استفاده می شوند.
- پورت های بین 49152 و 65535 هم به عنوان پورت داینامیک یا خصوصی اختصاص داده شده اند و به طور مداوم می توان از آن ها استفاده کرد چون ثبت نشده اند و به هیچ سرویس خاصی هم متعلق نیستند.
- پورت شماره 0 هم رزرو شده است و معمولا این پورت در ترافیک TCP استفاده نمی شود و در ترافیک UDP هم اختیاری می باشد و معمولاً پورت 0، بدون پورت در نظر گرفته می شود.
- پورت های پروتکل TCP و UDP مجزا هستد و سرویس می تواند به یک یا چند پورت در یک یا هر دو پروتکل متصل شود. سرویس هایی که از هر دو پروتکل در TCP و UDP استفاده می کنند به شماره پورت های یکسانی متصل می شوند.
انواع شماره پورت های مجازی رایج شبکه
همه شماره پورت های شناخته شده و ثبت شده، رایج نمی باشند. در ادامه به چند مورد از رایج ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
- شماره پورت 21-20: برای سرویس FTP و انتقال فایل ها بین کلاینت و سرور استفاده می شود.
- شماره پورت 22: برای سرویس SSH و ایجاد اتصالات امن برای دسترسی به سیستم کامپیوتری به صورت ریموت و غیر ریموت به کار می رود.
- شماره پورت 25: برای سرویس SMTP و انتقال ایمیل بین ایمیل سرور ها استفاده می شود.
- شماره پورت 53: برای سرویس DNS و تبدیل اسم دامنه به آدرس IP به کار می رود.
- شماره پورت 80: برای سرویس HTTP و برقراری ارتباط بین کاربر و شبکه جهانی وب و تبادل داده با همدیگر به کار می رود.
- شماره پورت 123: برای سرویس NTP و همگام سازی ساعت های کامپیوتری با یکدیگر و کمک به پروسه رمزگذاری به کار می رود.
- شماره پورت 179: برای سرویس BGP و ایجاد مسیرهای بهینه و کارآمد بین شبکه های بزرگ اینترنتی به کار می رود.
- شماره پورت 443: برای سرویس HTTPS و به عنوان نسخه ایمن و رمزگذاری شده HTTP به خاطر استفاده از گواهی SSL یا TLS به کار می رود.
- شماره پورت 500: برای سرویس ISAKMP و بخشی از پروسه راه اندازی اتصالات IPsec به کار می رود.
- شماره پورت 520: برای سرویس RIP و پیدا کردن بهترین مسیر بین مبدا و مقصد در شبکه به کار می رود.
- شماره پورت 587: برای سرویس SMTP و مدرن و رمزگذاری شده به کار می رود.
- شماره پورت 1433-1434: برای سرویس Microsoft SQL و برقراری ارتباط با دیتابیس و انجام کارهایی مثل تعریف جدول، کوئری و مدیریت داده ها به کار می رود.
- شماره پورت 2049: برای سرویس NFS و مکانیزمی برای ذخیره سازی فایل در شبکه به کار می رود.
- شماره پورت 2082-2083: برای سرویس cPanel و پنل مدیریتی سرور و وبسایت به کار می رود.
- شماره پورت 2222: برای سرویس DirectAdmin و پنل مدیریتی سرور و وبسایت به کار می رود.
- شماره پورت 3306: برای سرویس MySQL و سیستم مدیریت دیتابیس رابطه ای به کار می رود.
- شماره پورت 3380: برای سرویس RDP و برقراری اتصال ریموت بین سیستم کاربر و سیستم دیگر به کار می رود.
پورت های خطرناک شبکه
معمولا هیچ پورتی به تنهایی یا به طور خاص خطرناک نمی باشد و چیزی که پورت های شبکه را خطرناک می کند، نحوه استفاده از آن ها و راهکارهای امنیتی است که برای آن ها لحاظ می شود.
به عنوان مثال، پورت SSH زمانی می تواند خطرناک شوند که با رمزهای کوتاه و ساده پیکربندی شود. به طور کلی پورت هایی که در معرض اتصالات شبکه ای هستند نیاز به راهکارهای امنیتی دارند وگرنه دسترسی های غیرمجاز، حمله های هکری و نصب یک سری بد افزار می تواند برای هر پورتی خطرناک باشد.
برای در امان ماندن از این گونه خطرات، بهتر است راهکارهای زیر را وارد عمل کنید:
- پورت های باز را به طور دقیق بررسی کنید.
- پورت های بدون استفاده را ببندید.
- بررسی نمایید که سرویس ها از کدام پورت ها استفاده می کنند.
- اسکن پورت و تست نفوذ را نیز فراموش نکنید.
- پورت SSH را با روش ساخت کلید SSH یا احراز هویت دو مرحله ای ایمن کنید.
- ترافیک DNS را بررسی و در صورت نیاز فیلتر کنید.
نقش فایروال را جدی بگیرید و آن را به درستی پیکربندی کنید.
اگر فایروال شبکه به درستی پیکربندی شده باشد می تواند از دسترسی کاربران خارجی به منابع سیستم جلوگیری کند و کنترل های لازم را انجام دهد. اصولا فایروال در دو سطح کار می کند:
- پورت ها و برنامه های خاصی را مسدود می کند.
- مانع برقراری ارتباط یک اپلیکیشن با اینترنت می شود.
قوانین فایروال مشخص می کند که کدام پروتکل ها مجاز یا غیرمجاز می باشند. تمام بسته ها بر اساس این قوانین کنترل می شوند و در صورت نیاز هم فیلتر می شوند.
جمع بندی
پورت شبکه یکی از اجزای مهم شبکه کامپیوتری است که به صورت مجازی مورد استفاده قرار می گیرد. پورت های فیزیکی، دستگاه های سخت افزاری را به سیستم وصل می کنند و پورت های مجازی مسئول انتقالات داده ها بین اینترنت و سرویس های خاص می باشند. محافظت از پورت ها یکی از مهم ترین کارهایی است که باید برای حفظ امنیت سیستم خود از حمله های هکری انجام دهید.
