مقدمه
با شکل گیری مفهوم وب در اینترنت و رو نمایی از HTTP، درست در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، اشتراک گذاری اسناد و مدارک به امری ساده و در دسترس مبدل شد و با افزایش کاربران اینترنت، اطلاعات و مستندات مذکور نیز افزایش یافت. از این رو برخی شرکت ها در صدد برپایی سایت های اینترنتی و پایگاه های داده ای تحت وب بر آمدند. اما راه اندازی چنین پایگاهی نیاز به صرف هزینه هنگفت داشت چرا که استفاده از نیروی متخصص، تهیه و نگهداری سخت افزار ها و نرم افزار ها را شامل میشد. از این رو برخی شرکت های توانمند اقدام به راه اندازی مرکزی برای نگهداری داده ها بنام DATA Center ( دیتاسنتر ) یا مرکز داده کردند و امکانات مورد نیاز را فرا هم نمودند. در این مقاله به شما پاسخ خواهیم داده که دیتا سنتر چیست و چه کاربرد هایی دارد.
دیتا سنتر یا Data Center چیست؟
مرکز داده یا دیتا سنتر چیست؟ (Data Center) به مجموعهای از سرویس دهنده ها، زیرساختهای ارتباطی/امنیتی و تجهیزات الکترونیکی گفته میشود که برای ارایه، نگهداری و پشتیبانی از سرویسهای تحت شبکه (اینترنت/اینترانت/اکسترانت) بکار گماشته میشوند.
سازمان ها، شرکت ها، و افراد میتوانند با به کارگیری سرویسهای ارایه شده از طرف دیتاسنتر وبگاه ها، اطلاعات و سرویسهای مبنتی بر شبکه خود را بر روی اینترنت (اینترانت/اکسترانت) راه اندازی کنند. مرکز داده یا دیتا سنتر، بسته به نوع کاربردی که برای آن تعریف شده است، میتواند به عنوان یک مرکز پردازشی، مرکز ذخیره داده، مرکز جمع آوری داده و یا تمامی این موارد عمل کند. مراکز داده بسیار عظیم و متنوعی در سرتاسر شبکه جهانی اینترنت در حال سرویس دهی هستند که برخی از این مراکز استفاده تجاری محدود درون سازمانی دارند و برخی دیگر در اینترنت به صورت تجاری و یا عمومی قابل استفاده هستند.
طراحی Data Center
با توجه به دسته بندیهای مختلفی که برای یک مرکز داده وجود دارد، و قسمتهای مختلفی که برای هر دسته قابل ارایه است، طراحی و اجرای دیتاسنتر می بایست با رعایت موارد مطرح شده انجام بگیرد. در پوستر زیر قسمتی از این موارد قابل بررسی است.
منظور از دسته بندی دیتاسنتر چیست ؟
دیتا سنتر یا همان data Center ها را با توجه به اندازه و کارکرد به دستههای زیر تقسیم می کنیم:
- شبکههای سازمانی، تجاری و یا دانشگاهی (Campus)
- شبکههای خصوصی WAN
- فراهم کنندههای سرویس (SP)
- مراکز داده اینترنتی (IDC)
- مراکز داده فراسازمانی (Extranet)
- مراکز داده محلی ( Intranet)
ویژگیهای data center چیست ؟
مدل معماری باید بگونه ای باشد که در آن بتوان محیطی را فراهم آورد که به واسطه آن اعمال تغییرات دینامیکی که به صورت معمول مورد نیاز میباشد امکانپذیر گردد. معماری باید این قابلیت را به وجود آورد که در پایان استقرار سایت به شکلی در نظر گرفته شود که مجموعه از قابلیت توسعه و افزیش امکانات در هر یک از اجزا خود بدون بروز هیچگونه مشکلی در یکپارچگی کل مجموعه برخوردار باشد. معیارهای مورد توجه در دیتاسنتر عبارت هستند از:
- توسعه آسان
- ضریب اطمینان و دسترسی بالا
- راهحلهای امنیتی
- افزونگی جهت کاهش اثر خرابی
- مدیریت آسان
کاربریهای دیتا سنتر چیست؟
مراکز داده، قادر به ارایه نقشهای زیر هستند:
- یک پایگاه برای ارایه سرویس میزبانی وب شامل موارد رایج مانند وب سرور، پایگاههای داده، FTP، Email، DNS و …
- یک پایگاه برای ارایه سرویسهای پست الکترونیک
- پایگاههای اختصاص اشتراک مکانی و اختصاصی (Colocation and Dedicated Servers)
- پایگاههای برای ارایه سرویس برنامههای کاربردی (ERP، CRM…)
- پایگاههای برای ارایه سرویس های بازی در شبکه
زیرساخت فیزیکی مراکز داده یا دیتا سنتر چیست؟
طراحی مرکز داده شامل
- روترها
- سوئیچ ها
- فایروال ها
- سیستم های ذخیره سازی
- سرور
کنترل کننده های تحویل برنامه ها و… هستند.
زیر ساخت شبکه: سرورهای این بخش چه به صورت فیزیکی و چه به صورت مجازی (باید به مبحث مجازی سازی آشنا باشید)، خدمات مرکز داده یا دیتاسنتر، را به کاربر نهایی میرساند.
سیستمهای ذخیرهسازی: سیستم هایی نگهداری کردن دیتا و یا ذخیره سازی، اطلاعات با ارزش را در حافظه های دیگری نگهداری میکند.
زیرساخت یک مرکز داده چیست؟
زیر ساخت هر شرکتی میتواند متفاوت باشد. ممکن است زیر ساخت شرکت شاتل با آسیاتک متفاوت باشد. و یا زیرساخت دیتا سنتر بانک … با یک بانک دیگر متفاوت باشد. این مورد را گفتم تا بدانید که دیتا سنترها فقط مختص ارائ دهندههای اینترنت نیست و هر شرکت بزرگی که توان مالی داشته باشد میتواند برای خود دیتاسنتر داشته باشد. معمولا بانکها برای خود دیتاسنتر جداگانه ای دارند.
معیار هر شرکت با دیگری فرق دارد. اما معمولا مراکز داده بیشتر شبیه به هم هستند. سرورها در رک ذخیره میشوند که مانند یک کابینت است و زمانی که در کابینت را باز میکنید میتوانید کشو را بیرون بکشید و سرور یا تجهیزات دیگری مانند روتر یا سوئیچ مد نظر را بیرون آورید.
همه آنها از طریق سیم به هم وصل شده و تعداد زیادی چراغ های چشمک زن میبینید. همه سرورها گرمای زیادی تولید میکنند. پس در همه مراکز سیستمهای تهویه قوی و سنسور آب پاش وجود داد.
یادتان باشد که هیچکس نمیتواند به طور مخفیانه وارد دیتاسنتر شود و این سرورها را دستکاری کند، تدابیر امنیتی در این مراکز بسیار شدید است.
افرادی که در این مراکز کار میکنند بسیار آموزش دیده هستند و اگر نزدیک این مکان شوید معلوم نیست چه بلایی سرتان بیاورند. ? پس حواستان باشد.